NỘI DỤNG BÀI VIẾT
- 1 Thế nào được gọi là trí nhớ
- 2 Nguyên nhân dẫn đến suy giảm trí nhớ
- 3 Cách rèn luyện tri nhớ hiệu quả
- 3.1 1. Phương pháp lặp đi lặp lại
- 3.2 2. Phương pháp hồi tưởng
- 3.3 3. Phương pháp liên tưởng
- 3.4 4. Luyện trí nhớ bằng cách nhớ tích cực
- 3.5 5. Phương pháp nhận thức thị giác
- 3.6 6. Luyện trí nhớ bằng phương pháp chú tâm
- 3.7 7. Luyện trí nhớ bằng phương pháp đặt câu hỏi
- 3.8 8. Luôn giữ tinh thần lạc quan, thoái mái
Thế nào được gọi là trí nhớ
<img class="aligncenter size-full wp-image-2928" src="data:;base64,” alt=”trí nhớ là gì” width=”800″ height=”600″ data-lazy-srcset=”https://yduocso.com/wp-content/uploads/2023/05/tri-nho-la-gi.jpg 800w, https://yduocso.com/wp-content/uploads/2020/09/tri-nho-la-gi-400×300.jpg 400w” data-lazy-sizes=”(max-width: 800px) 100vw, 800px” data-lazy-src=”https://yduocso.com/wp-content/uploads/2023/05/tri-nho-la-gi.jpg” />Trí nhớ hiện tại vẫn là điều bí ẩn mà khoa học đang tìm kiếm câu trả lời
Trí nhớ được hiểu như là khả năng tiếp nhận thông tin, lưu giữ thông tin, hồi tưởng lại thông tin. Việc tiếp nhận và lưu trữ diễn ra khá dễ dàng. Điều khó khăn mà hầu hết chúng ta gặp phải đó là gợi lại những thông tin đã ghi nhớ.
Nó không đơn giản như việc cắm USB vào máy tính và truy xuất là xong. Bạn cần phải biết cách để có thể hồi tưởng lại thông tin mà bạn đã nhớ.
3 quá trình để bộ não ghi nhớ:
- Quá trình ghi nhận. Là khả năng ghi lại thông tin nhờ quá trình hưng phấn ở những vùng tương ứng của bộ não trước các kích thích thực tại: càng chú ý và thích thú với kích thích bao nhiêu, quá trình ghi nhận càng chắc chắn, rõ ràng bấy nhiêu. Quá trình ghi nhận có thể chủ động, tích cực, có thể không chủ định, vô thức.
- Quá trình lưu trữ. Là quá trình hình thành những đường liên hệ tạm thời duy trì dấu vết của những kích thích đã tác động vào não. Kích thích càng mạnh, càng lặp lại nhiều lần thì quá trình lưu trữ càng bền vững.
- Quá trình tái hiện. Là quá trình khôi phục lại những thông tin đã được lưu trữ.
Trí nhớ phản ánh bản thân hiện thực được con người tích lũy thông qua kinh nghiệm và biến chúng trở thành vốn riêng của mình. Nếu như nhận thức là cơ sở để con người nhận biết thế giới. Từ đó, tìm ra cách phù hợp để tác động vào thế giới nhằm đem lại hiệu quả cao nhất thì trí nhớ là công cụ để những nhận biết đó được lưu trữ
Nguyên nhân dẫn đến suy giảm trí nhớ
<img class="aligncenter size-full wp-image-2929" src="data:;base64,” alt=”suy giảm trí nhớ” width=”800″ height=”600″ data-lazy-srcset=”https://yduocso.com/wp-content/uploads/2023/05/tri-nho-kem.jpg 800w, https://yduocso.com/wp-content/uploads/2020/09/tri-nho-kem-400×300.jpg 400w” data-lazy-sizes=”(max-width: 800px) 100vw, 800px” data-lazy-src=”https://yduocso.com/wp-content/uploads/2023/05/tri-nho-kem.jpg” />Đối với não, việc sự dụng không đúng cách sẽ làm cho nào hỏng và trí nhớ giảm sút
Suy giảm trí nhớ, tuy không gây hại đến sức khỏe mỗi người nhưng lại gây phiền toái và khó chịu khá nhiều trong cuộc sống.
Việc xác định rõ được nguyên nhân gây sẽ giúp bạn có những biện pháp phòng tránh và ghi nhớ hiệu quả. Đồng thời giúp mang lại những giây phút dễ chịu, thoải mái hơn cho cuộc sống của mình và những người xung quanh.
1. Nguyên nhân khách quan
Những nguyên nhân thuộc dạng này thường là do bệnh lý hoặc tai nạn. Bao gồm những nguyên nhân khó tránh:
- Suy giảm trí nhớ do tuổi tác;
- Đột biến gen;
- Rối loạn giấc ngủ;
- Rối loạn tăng động giảm chú ý
- Các bệnh như thiểu năng tuần hoàn não, thoái hóa não (như bệnh Alzheimer), u não, viêm não siêu vi
- Chấn thương vùng đầu do tai nạn.
Cuối cùng ta không thể không nói đến đó chính là bệnh trầm cảm. Bản chất của trầm cảm là khiến người bệnh thờ ơ, không chú ý đến xung quanh, giảm quan sát, có cảm giác mất năng lực trong cuộc sống.
Do đó, bệnh nhân trầm cảm không buồn để ý đến bất cứ thứ gì, và đương nhiên suy giảm khả năng ghi nhớ.
Video đề xuất: Bệnh đãng trí ở người trẻ |VTV3
Góc nhìn: chia sẻ của chuyên gia về bệnh đãng trí ở trẻ nhỏ
2. Nguyên nhân chủ quan
Đây được coi là nguyên nhân chính gây ra suy giảm trí nhớ. Chính thói quen sống không khoa học khiến cơ thể bạn bị tổn hại nghiêm trọng. Lối sống thiếu lành mạnh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thể lực và trí lực của bạn.
-
Uống rượu
Tác nhân gây nên những tổn thương rất khó, thậm chí là không thể phục hồi ở não bộ. Việc uống rượu thường xuyên không chỉ làm cho trí óc của bạn thường xuyên thiếu minh mẫn để làm việc. Mà còn là yếu tố góp phần gây ra các bệnh về gan.
-
Thức khuya
Nếu bạn thức khuya, thay vì được nghỉ ngơi, não bạn lại phải hoạt động. Điều này khiến cho chức năng ghi nhớ của não bị rối loạn. Một giấc ngủ đủ và sâu sẽ cải thiện chức năng của não, bảo vệ não tránh nguy cơ suy giảm trí nhớ
-
Thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại
Việc thường xuyên ăn các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc. Lâu ngày chúng sẽ tấn công cơ thể, trong đó có não bộ.
-
Hút thuốc
Những người nghiện thuốc nặng có vấn đề về trí nhớ nhiều hơn những người không hút thuốc. Với mỗi lần hút, chất nicotin có trong thuốc lá sẽ tích tụ ở não từ 3- 5 phút. Lâu dần, chúng sẽ làm co hẹp các mạch máu, khiến não bộ kém nhạy bén và chức năng ghi nhớ giảm.
-
Thường xuyên tiếp xúc với môi trường thiếu oxy
Thói quen trùm kín chăn khi ngủ hay ở lâu trong phòng đóng kín cửa sẽ khiến lượng oxy cung cấp cho cơ thể quá ít trong khi lượng CO2 lại gia tăng. Tình trạng thiếu oxy kéo dài sẽ khiến các tế bào não hoạt động kém linh hoạt, dễ bị tổn thương.
-
Sử dụng điện thoại quá nhiều
Ngày nay điện thoại di động là một vật dụng không thể thiếu đối với con người. Nếu bạn sử dụng điện thoại với tần xuất trên 5h mỗi ngày, chính bạn đang tự tay phá hoại trí nhớ của mình.
Ngoài ra, một số nguyên nhân tâm lý như: stress, mất ngủ do căng thẳng khiến khả năng ghi nhớ của bạn mai một dần theo thời gian.
Xem thêm bài viết:
1001 Cách Tập Trung Học Bài Siêu Dễ – Siêu Hiệu Quả
Làm Thế Nào Để Rèn Luyện Tập Trung Cao Độ
Cách rèn luyện tri nhớ hiệu quả
1. Phương pháp lặp đi lặp lại
Lặp lại là quá trình nhắc đi nhắc lại thông tin mà chúng ta muốn nhớ. Sử dụng phương pháp này tuy đơn giản nhưng lại có sức mạnh to lớn.
Đây là cách thức hiệu quả nhất để giúp chúng ta ghi nhớ các thông tin trong cuộc sống. Nhưng hãy nhớ, cùng với sự lặp đi lặp lại đó là bạn phải hiểu được nội dung của vấn đề là gì.
Trong học tập, chúng ta sử dụng phương thức này dưới nhiều dạng khác nhau. Đó có thể là lúc bạn ngồi “ôm” sách vở học thuộc các sự kiện lịch sử; nhẩm đi nhẩm lại bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, các công thức toán học, vật lý, hóa học…; luyện tập nhiều lần cùng một dạng bài.
2. Phương pháp hồi tưởng
Một phương pháp hiệu quả để bạn có thể ghi nhớ những sự việc diễn ra trong ngày là bỏ ra một vài phút mỗi tối để “kiểm điểm” những việc đã, đang và sẽ hoàn thành. Việc hồi tưởng lại các sự kiện sẽ giúp bạn tăng cường, kích thích cấu trúc trí nhớ dài hạn.
Bằng cách tái hiện lại những điều đã diễn ra, bạn có thể đánh dấu lại những thông tin quan trọng cần ghi nhớ.
Khoảng thời gian cần thiết này vào khoảng 15 đến 20 phút và nên được thực hiện khi bạn thư giãn hay không có bất cứ áp lực nào.
Để gia tăng sự hiệu quả, bạn có thể ghi những hồi tưởng của mình ra giấy. Bạn không nhất thiết phải lưu giữ những mẫu giấy ấy mà quan trọng là nhận thức được những thông tin quan trọng cần ghi nhớ.
3. Phương pháp liên tưởng
Liên tưởng là phương thức ghi nhớ rất hiệu quả thông qua việc kết nối sự vật hiện tượng bạn muốn nhớ với những thứ bạn đã biết để nhớ dễ dàng hơn.
Bằng cách tự tạo ra sự liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng. Bạn sẽ dễ dàng nắm bắt được thông tin mới và lưu giữ chúng nhanh chóng, chính xác. Càng liên tưởng nhiều, bạn càng dễ ghi nhớ.
Khi nghe, nhìn thấy những từ, cụm từ trừu tượng hay khiến bạn còn thấy mơ hồ. Bạn hãy nghĩ đến bất cứ thứ gì gần âm với nó hoặc tưởng tượng trong trí não bức tranh về sự vật hiện tượng đó.
Có lẽ vấn đề này nó hơi trừu tượng một chút phải không nào?
Ví dụ như: Bạn có nhớ độ cao của Phan xi Păng là bao nhiêu không, chắc chắn bạn đã từng biết nhưng giờ không nhớ nổi đúng không nào. Nhưng số Pi thì chắc chắn bạn nhớ phải không là 3,14 nhỉ. Thế thì bạn chỉ cần nhớ số Pi và thêm vào số 3 cuối của số Pi tức là 3.143 m đó chính là độ cao của Phan xi Păng rồi đấy. Chắc chắn bạn sẽ nhớ suốt đời, phương pháp liên tưởng này rất hiệu quả trong trường hợp này phải không.
4. Luyện trí nhớ bằng cách nhớ tích cực
Là những nhận thức tích cực, lạc quan và tin tưởng vào trí nhớ của mình. Với suy nghĩ tích cực, trí não của bạn sẽ thôi tự hủy hoại và quay trở lại công việc của mình. Bạn sẽ dần lấy lại ”phong độ”. Một trí nhớ tuyệt vời sẽ thuộc về bạn.
- “Mình học giỏi gần bằng bạn ấy.”
- “Mình không học giỏi bằng bạn ấy.”
Nếu lựa chọn một trong hai câu trên, bạn sẽ lựa chọn câu nào: (1) hay (2)?
Để thay đổi niềm tin theo hướng lạc quan, bạn nên dùng những từ, cụm từ, hình ảnh mang tính khẳng định. Chúng sẽ giúp bạn củng cố sự tự tin, lạc quan của mình. Mỗi khi sử dụng chúng, niềm tin của bạn được mài giũa, củng cố và gia tăng sự sắc bén. Chúng cung cấp cho bạn sức mạnh để ghi nhớ tốt sự vật hiện tượng, hạn chế đến mức tối thiểu những tác nhân quấy rối niềm tin.
5. Phương pháp nhận thức thị giác
Bạn có thể rèn luyện trí nhớ bằng việc phân tích các thông tin về mặt thị giác ngay trong môi trường sống của bạn.
Ví dụ bạn vào một căn phòng tìm 5 đồ vật và cố gắng ghi nhớ vị trí của chúng. Sau đó đi ra khỏi phòng bạn nhớ lại 5 vật đã chọn và vị trí chính xác của chúng. Bạn hãy rèn luyện bằng cách, tăng khoảng thời gian ghi nhớ của các đồ vật lên 2h, rồi 4h,… Bạn vẫn nhớ chính xác tên đồ vật và vị trí của nó, thì trí nhớ của bạn đang được rèn luyện ngày càng tốt hơn rồi đấy.
Bằng cách nhận thức thị giác này, hãy luôn ghi nhớ lại mọi điều bạn có thể thấy được trước mặt và hai bên nằm trong tầm nhìn của bạn.
Rèn luyện tập trung cũng là cách để tăng trí nhớ cho bạn. Bạn nên tập trung và nhiệt tâm vào một công việc hoặc một hiện tượng nào đó khi làm hoặc quan sát.
6. Luyện trí nhớ bằng phương pháp chú tâm
Chú tâm là dạng cao hơn, phức tạp hơn so với nhận thức. Bao gồm thái độ – cố gắng – theo dõi – mục đích.
Bạn có thể nhận thức về sự hiện diện của một người trong phòng nhưng phải chú tâm mới quan sát hết được những sự thay đổi trong phong cách làm việc của người đó.
Hoặc bạn nhận thức về sự tồn tại của cuốn sách nhưng phải chú tâm đọc mới biết được cuốn sách đó có nội dung thế nào.
Một trong những nguyên nhân chính khiến cho trí nhớ của chúng ta trở nên nghèo nàn chính là tập trung kém. Khi mất tập trung, trí não của bạn hầu như không thể thu nhận hay nhớ được bất cứ thông tin nào.
Hiện tượng này giống như việc bạn đang nghe thầy giáo hướng dẫn đề cương cuối kỳ nhưng tâm trí lại mơ tưởng về buổi tiệc sinh nhật cuối tuần. Đương nhiên kiến thức của thầy cô lọt tai này và ra khỏi tai kia của bạn ngay lập tức.
Để tập trung một vấn đề nào đó, bạn nên:
- Hãy cố gắng tránh tất cả những yếu tố gây xao lãng
- Học cách điều khiển sự tập trung
- Tìm kiếm điểm hấp dẫn của những thứ cần nhớ
- Kiểm soát sự đấu tranh nội tâm
7. Luyện trí nhớ bằng phương pháp đặt câu hỏi
Rèn luyện trí nhớ không phải chỉ lắng nghe, làm theo và ghi nhớ. Mà bạn cũng cần có sự sáng tạo cho riêng mình.
Bạn hãy đặt ra những câu hỏi cho từng vấn đề, tìm cách giải quyết vấn đề đó. Việc giải quyết vấn đề bắt buộc bạn phải suy nghĩ, lục lại kiến thức, trí nhớ của mình xem câu trả lời nằm ở đâu.
Đó vừa là cách giúp bạn ôn lại những kiến thức cũ vừa là cách rèn luyện trí nhớ hiệu quả.
8. Luôn giữ tinh thần lạc quan, thoái mái
Bạn sẽ không thể nhớ nỗi được vấn đề gì nếu cứ suốt ngày lo lắng, căng thẳng, mệt mỏi. Hãy giữ cho tinh thần luôn lạc quan, thoải mái nhất dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Tâm trạng không tốt sẽ khiến cho mọi thứ bị đảo lộn, kết quả là những thông tin bạn đã từng ghi nhớ sẽ dần bị mã hóa và có thể bị quên mất.
Một số loại game luyện trí nhớ cũng khá hiệu quả. Tuy nhiên tôi xin phép không đề cập ở đây
Để tránh việc suy giảm trí nhớ thì việc rèn luyện trí nhớ mỗi ngày là việc không thể thiếu. Hi vọng qua những thông tin bài viết chia sẻ, bạn đã có thêm những kiến thức bổ ích dành cho mình.